2.1 Kata Ganti Nama
Diri Orang Ketiga
Kata benda yang menyatakan orang sering kali diganti kedudukannya di
dalam pertuturan dengan sejenis kata yang lazim disebut kata ganti.
Ganti nama diri ketiga merujuk kepada orang yang dicakapkan seperti dia,
beliau, mereka, ia, dan –nya. Perkataan dia, ia, beliau, dan akhiran –nya
merupakan ganti nama orang ketiga tunggal, manakala mereka adalah ganti nama
orang ketiga jamak. Dia merupakan kata ganti nama yang digunakan untuk merujuk
kepada orang yang dicakapkan. Kata ganti nama ini digunakan untuk diri ketiga
yang umum, seperti kawan karib, orang yang lebih muda, atau orang yang lebih
rendah statusnya.
Misalnya, Afiq adik saya. Dia
degil., dan Ahmad anak Pak Saleh. Dia baru saja menamatkan pengajiannya.
Ganti nama ia merupakan singkatan daripada kata dia. Kata ganti nama ini
boleh bersilih ganti dengan dia tetapi kata ia tidak digunakan dalam lisan.
Kata ia hanya digunakan dalam tulisan tidak seprti dia yang boleh digunakan
dalam kedua-dua bentuk. Misalnya,
Ia/Dia baik sekali. Dalam
tulisan, kata ia tidak boleh berada di akhir ayat, tetapi di awal ayat saja.
Kata dia hanya boleh berada di belakang ayat.
Contohnya, Saya harus mengajak dia diterima sebagai ayat gramatis,
berbanding dengan Saya harus mengajak ia. Kata ia tidak boleh digunakan untuk
manusia atau merujuk kepada sesuatu benda yang telah diperkatakan sebelumnya,
sama ada dalam bentuk tulisan mahupun lisan dan tidak diterima dalam bahasa baku. Kata ia hanya boleh
digunakan sebagai kata ganti nama orang. Selain itu, bentuk ianya sering
dijumpai dalam penulisan dan ianya bukanlah ganti nama yang baku kerana ia dan nya merupakan dua ganti
nama yang tersendiri. Kata ianya merujuk kepada kata nama abstrak dan bentuk
tersebut mula muncul dalam tahun 1960-an ( Asmah Hj Omar, 1982: 69).
Ganti nama beliau digunakan untuk rujukan orang yang dihormati dan
digunakan dalam konteks resmi. Kata beliau menunjukkan ciri hormat dan
digunakan oleh yang lebih muda dan yang bertaraf lebih rendah kepada orang yang
berstatus tinggi
. Misalnya, Beliau guru saya., Beliau Perdana Menteri. Beliau tidak boleh
digunakan pada orang yang tidak
dihormati.. Misalnya, penjenayah itu dibicarakan dan beliau dijatuhi hukuman
mati. Kata beliau tidak boleh digunakan dalam ayat tersebut kerana penjenayah
bukan orang yang dihormati dan perlu diganti dengan ia atau dia seperti
penjenayah itu dibicarakan dan ia/dia dijatuhi hukuman mati
Mereka merupakan kata ganti nama ketiga jamak dan digunakan hanya untuk
manusia. Contohnya, “Murid-murid itu kehujanan. Mereka terpaksa meredah hujan
kerana terlewat ke sekolah.” Dalam bahasa Melayu, ganti nama mereka tidak boleh
digunakan untuk merujuk kepada benda atau konsep jumlah yang banyak. Hal ini
berbeza dengan bahasa Inggeris. Dalam bahasa Inggeris, mereka (they) boleh
digunakan untuk merujuk benda dan konsep. Selain itu, dalam bahasa Inggeris,
mereka juga boleh merujuk kepada binatang tidak seperti dalam bahasa Melayu
mereka hanya digunakn untuk manusia. Kata mereka juga tidak boleh digandakan
menjadi mereka-mereka kerana mereka sudah membawa pengertian jamak. Nya boleh
berfungsi menggantikan ganti nama diri dia atau ia dan diletakkan dikahir kata
seolah-olah menjadi akhiran. Misalnya, Buku itu dibaca olehnya. Selain itu, nya
juga boleh berfungsi sebagai pemilik, Rumahnya besar dan menunujukkan objek, keretanya
itu rosak pada pagi tadi.
Kata ganti mendiang, almarhum dan almarhumah untuk menyatakan diri orang
ketiga atau orang yang dibicarakan,
digunakan terhadap orang yang sudah meninggal. Mendiang dapat digunakan untuk
laki-laki maupun perempuan, almarhum untuk laki-laki saja dan almarhumah untuk
perempuan saja.
Contoh : -
Kakek sudah lama wafat. Saya selalu ingat pesan mendiang sebelum
meninggal. (mendiang = kakek).
- Mohammad Gobel telah tiada.
Almarhum terkenal sebagai seorang pengusaha nasional yang selalu giat bekerja.
(Almarhum = Mohammad Gobel).
- Ibu Wati telah lama meninggalkan
kita. Jasa-jasa almarhumah dalam mendidik kita besar sekali. (almarhuhmah =
Ibu Wati)
2.1
Kata Ganti diri ketiga
Kata ganti diri ketiga ialah bagi merujuk
kepada orang ketiga,kata-kata seperti
mereka,
beliau, baginda.
Kata ganti diri ketiga boleh dipecahkan
kepada dua bentuk.
Bentuk
|
Contoh kata ganti diri ketiga
|
Tunggal
|
ia,
dia, beliau, baginda
|
Jamak
|
mereka
|
Kata
Ganti Diri Ketiga
|
Penggunaannya
|
Baginda
(tunggal)
|
digunakan
untuk raja dan sultan
|
Beliau
(tunggal
|
digunakan
untuk orang yang kita hormati, misalnya
ibu
bapa, guru, dan pemimpin
|
Dia
dan ia (tunggal)
|
digunakan
untuk orang yang umum seperti orang biasa dan rakan
|
Mereka
(jamak)
|
digunakan
untuk orang yang bilangannya lebih daripada seorang
|
Contoh
ayat yang menggunakan kata ganti diri ketiga.
1.
Dia pegawai pendidikan
2.
Mereka itu orang India.
3.
Beliau banyak membantu penduduk di situ.
4.
Ia diburu oleh pihak polis.
5.
Baginda sedang bertitah di atas singgahsana.
6.
Dia menolong bapanya.
7
"Sekiranya dada halangan, ……. akan berangkat esok pagi ,” kepada
bendahara.
8
"Sertailah peraduan ini. berpeluang memenangi pelbagai hadiah yang
lumayan," kata pengacara itu.
9
Wakil rakyat akan merasmikan mesyuarat itu 2 jam lagi.
10
" Tunggu di sini. Biar kusiasat perkara itu dahulu," kata Bagok
kepada pengikut-pengikutnya.
Tidak ada komentar:
Posting Komentar